Akıllı POS cihazı zorunlu hale geliyor

Yeşim Seçkin

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiye açtığı savaşa, POS cihazlarıyla yapılan usulsüzlükleri de ekledi. Özellikle Katma Değer vergisi (KDV) genel oranlarında yapılan değişimlerin ardından, bazı işletmelerin de tahsil ettikleri KDV ile beyan ettikleri KDV arasında tutarsızlık olduğunun da ortaya çıktığı belirtiliyor. Bu işletmelerin yüzde 10 olarak tahsil ettikleri KDV'yi yüzde 1 olarak beyan ettikleri, aradaki fark ile haksız kazanç sağladıkları ifade ediliyor.

Maliye Bakanı Şimşek, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, akıllı POS cihazlarının haziran ayına kadar bütün işletmelerde kullanılacağını belirterek şu örneği vermişti:

"Hazirandan itibaren itibaren yeni bir nesil pos makinesi konulacak. Herhangi bir şehrin, çok işlek bir restoranı örneğin. Gün boyu ekmek, su gibi KDV yüzde 1 fiş kesilmiş. Bize haber verecek bu makine ile."

Maliye Bakanlığı, POS cihazlarının, (kredi kartı okuma makinası, POS makinesi ve imprinter cihazı) usulsüz kullanımının yarattığı vergi kaybını bir süredir izliyordu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, denetimlerinde çok sayıda kayıt dışı POS cihazı tespit etti. Bazı işletmelerin birden fazla POS cihazı kullanmasına rağmen, bunlardan sadece birini yazarkasaya bağlayarak kalan cihazlardan yaptıkları satışlara fatura düzenlemediği belirlendi.

E-ticaret siteleri üzerinden yemek satışında, özellikle küçük işletmelerin fatura düzenlemediğini tespit eden Maliye, ayrıca POS cihazları üzerinden yapılan işlemlerde de fatura düzenlenmediğini tespit etti.

Bakanlığın, Türkiye Bankalar Birliği'nin POS cihazı listesi ile mükelleflerin elindeki POS cihazlarının listelerini karşılaştırmaya başladığı belirtiliyordu.

Daha önce Gelir İdaresi Başkanlığı, ayrıntılı bir açıklama yaparak, POS makinalarının usulsüz kullanımına dikkat çekmiş ve mükellefleri uyarmıştı. Açıklamada şu uyarılarda bulunulmuştu:

Bankalar ve kredi kartı okuma makinesi (POS makinesi ve imprinter cihazı) veren diğer kurumlar, vergi kimlik numarası bazında verdikleri cihazların üye işyerlerini ve bu işyerlerinin aylık kredi kartı ile yaptıkları satışları (sanal pos, kredi kartı, banka kartı-debit ve imprinter cihazı ile yapılan) günlük satış tutarları bazında aylık dönemler halinde ilgili dönemi takip eden ay Başkanlığımıza göndermektedirler.

Bankalardan alınan bu bilgilere göre, bankaların kredi kartı ile satış cihazı verdiği üye işyerlerinin, bu cihazları kullanarak yaptıkları satış tutarları ile mükelleflerin beyanları karşılaştırılarak bilgiler arasında uyumsuzluk tespit edilen mükellefler hakkında denetimler yapılmaktadır. Başkanlığımızca, söz konusu denetimlerin bundan böyle aylık dönemler halinde daha sık yapılması planlanmaktadır.

Yapılan vergi incelemelerinde mükelleflerin kredi kartı ile satış işlemi olduğu halde, ilgili dönemlerde verilen KDV beyannamelerinde yer alan 45 numaralı “kredi kartı ile tahsil edilen teslim ve hizmetlerin KDV dahil karşılığını teşkil eden bedel” alanının boş bırakılarak ihmal edildiği, ilgili hâsılatın sadece matrah bildirimi tablosunda yer alan “teslim ve hizmet bedeli”ne dâhil edildiği görülmektedir.

Yapılan incelemelerde, bazı mükelleflerce kredi kartlarının zaman zaman mal ve hizmet alışverişi dışındaki amaçlar için kullanıldığının ifade edildiği görülmüştür. Bankaların müşterileri ile aralarında yaptıkları sözleşme ile yalnızca mal ve hizmet alışverişi yapılması maksadıyla verdikleri POS cihazlarının, bu amaç dışında kullanılması vergi cezası yaratmaktadır.